اداره کل دامپزشکی استان چهارمحال و بختیاری

به گزارش روابط عمومی اداره کل دامپزشکی استان چهارمحال و بختیاری، دکتر حسین صالحی، معاونت سلامت این اداره کل در آستانۀ نوروز سال 1398، پیشاپیش ضمن تبریک فرارسیدن بهار طبیعت، در خصوص رعایت نکات بهداشتی خرید و نگهداری ماهی قرمز به نکات زیر اشاره کرد:

ماهی قرمز با نام علمی كاراسیوس آئوراتوس یكی از اولین ماهیان آكواریومی بوده كه توسط انسان ها نگهداری شده است. ماهی قرمز انواع مختلفی دارد كه بزرگ ترین آنها تا 60 سانتیمتر رشد می كند و ممكن است حداكثر وزنی 5 كیلوگرم هم برسد ولی اغلب آنها در اندازه های كوچك رشد می كنند. در شرایط مناسب ماهی قرمز ممكن است بیشتر از 20 سال هم عمر كند ولی بیشتر ماهیان قرمز خانگی به دلیل شرایط نگهداری معمولاً بیشتر از 8-6 سال زنده نمی مانند. این ماهیان در درجه حرارت های بالای 25 درجه سانتی گراد آسیب پذیر بوده و تغییرات ناگهانی دما باعث مرگ آنها می شود. بیماری های مشترك بین ماهیان زینتی و انسان محدود بوده و تاكنون گزارشی مبنی بر بیماری های انسانی با مخزن ماهیان زینتی ارائه نشده است. علی ایحال به منظور نگهداری ماهی در شرایط بهداشتی شرایط ذیل توصیه می گردد:

از نکات مهم و لازم برای تهیه و نگهداری ماهی قرمز می توان به موارد زیر اشاره کرد:

1-ماهی قرمز باید از مراکز مجاز و بهداشتی که دارای مجوز فروش ماهی هستند تهیه شود.

2-مراکز مجاز و بهداشتی، مراکزی هستند که دارای مکان‌های مسقف، لوازم شست و شو و ضدعفونی مناسب باشند.

3-از خرید ماهیان بی‌حال یا دارای علایمی مانند شنای غیر فعال، شنای غیرعادی (شنای به پهلو، شنای چرخشی و ...)، ماهیان فاقد رنگ شفاف، ماهی های دارای لکه های لزج سفید  رنگ در سطح بدن، زخم یا لکه های سفید متمایل به خاکستری و لکه های قرمز بر روی پوست بدن، بیرون زدگی یک یا دو طرفه چشم ها، ریختگی پولک ها و خوردگی باله ها، خودداری شود.

4-خرید ماهی قرمز از دوره گردان و دست فروشان که اقدام به نگهداری و فروش ماهی قرمز در شرایط نامناسب، بسیار متراکم و غیر بهداشتی می کنند، نباید صورت گیرد.

5-در صورت خرید ماهی جدید، لازم است حداقل به مدت دو هفته، جدا از سایر ماهیان نگهداری شده و بعد از حصول اطمینان از سلامت، وارد آکواریوم یا تنگ سایر ماهی ها شود.

6-به ازای هر ماهی انگشت قد، یک لیتر آب در نظر گرفته شود. باید توجه داشت که همانگونه که هوا برای انسان مایۀ حیات است، برای ماهی، آب، تأمین کنندۀ اکسیژن مورد نیاز بوده و کمبود اکسیژن سبب مرگ ماهی خواهد شد.

7-از ظروف با دهانۀ باز برای نگهداری ماهی استفاده شود و فضای مورد نیاز برای هر ماهی، دو برابر حجم آب استفاده شده در نظر گرفته شود.

8-اگر از آب شرب شهری برای نگهداری ماهی استفاده می شود، برای کلر زدایی، آب مورد استفاده را  چند ساعت در هوای آزاد قرار داده تا کلر موجود در آب، از بین برود.

9-برای تعویض آب باید حداکثر یک چهارم از آب موجود تعویض شود و نکتۀ دارای اهمیت، هم دما بودن آب جدید و آب موجود در تنگ یا آکواریوم است.

10-تعویض آب تنگ، باید دو بار در هفته انجام شود و هنگام تعویض آب، به آرامی از آب تنگ کاسته (به میزان یک چهارم) و سپس به همان مقدار، آب هم دما، اضافه شود.

11-برای تغذیۀ ماهی ها می توان از غذاهای آماده که در فروشگاه های عرضۀ ماهیان زینتی وجود دارد با رعایت تاریخ مصرف استفاده کرد.

12-حداکثر میزان غذا دهی دو بار در روز و حجم غدای مصرفی به اندازه ای باشد که در عرض دو دقیقه تمام غذای مورد استفاده، به مصرف ماهی برسد. ماندن غذای اضافه در محیط آب، سبب کاهش میزان اکسیژن آب شده و محلی برای تجمع عوامل عفونی خواهد شد.

 13-تنگ ماهی یا آکواریوم نباید در معرض تابش مستقیم نور خورشید باشند و انتقال از محیط تاریک به محیط نورانی و بالعکس باید به صورت تدریجی انجام شود.

14-بهتر است از شن و ماسه های رنگی در محیط نگهداری ماهی استفاده نشود.

15-برای ضد غفونی ظروف آب، وسایل و تنگ ماهی از نمک طعام به میزان 30 گرم در یک لیتر آب به مدت 10 دقیقه می توان استفاده کرد.

16-هنگام تعویض آب تنگ یا آکواریوم از دستکش استفاده شود.

17-از رهاسازی آب تعویضی تنگ یا آکواریوم در معابر عمومی و محیط جداً خودداری شود.

18-برای جلوگیری از مخاطرات بهداشتی و زیست محیطی، از رهاسازی ماهیان در منایع آبی طبیعی (چشمه ها، نهرها، رودخانه ها، دریاچه ها و ...) جداً خودداری شود.

19-نگهداری از لاک پشت، انواع حلزون، سمندر و سایر خزندگان هم از لحاظ بهداشتی -به دلیل احتمال انتقال بیماری های مشترک بین انسان و حیوان- و هم از نظر اخلاقی و رعایت حقوق حیوانات صحیح نمی باشد. این دسته از جانوران که جزء حیات وحش محسوب می شوند در محیط طبیعی شرایطی برای زندگی خود دارند که شاید هیچگاه یک انسان –علیرغم تمام تلاشش- نتواند آن شرایط را در محیط منزل فراهم کند.